Ses çatlaması nedir? Neden kırık seslerimiz var?

Ses çatlaması her yaşta ve cinsiyette ortaya çıkabilir. Nadir istisnalar dışında herkesin bir sesi vardır, böylece herkesin sesi çatlayabilir. Ama neden bu? İşte Shifu, Doktor Tran Thanh Long'un bu konuda daha fazla anlamanıza yardımcı olacak bazı bilgiler. 

içerik

1. Sesi oluşturan yapılar

Sesin tınısı ve seviyesi aşağıdakilerin birleşiminden kaynaklanır:  

  • Hava akciğerlerden dışarı itilir.
  • Ses telleri adı verilen iki paralel doku parçasının titreşimi. 
  • İnsan ses kutusu olarak da bilinen gırtlak içindeki ve çevresindeki kasların hareketleri.

Konuştuğunuz veya şarkı söylediğiniz ve perde ve perdeyi değiştirdiğiniz zaman, gırtlak kasları açılır ve kapanır, ayrıca ses tellerini sıkıp gevşetir. 

Sesinizin perdesi yükseldikçe, ses telleri bir araya gelir ve gerilir. Sesiniz derinleştikçe ses telleri parçalanır ve gevşer. 

Bu kaslar aniden gerildiğinde, kısaldığında veya gerildiğinde yırtılmış bir ses oluşur. Ses çatlamasının birçok olası nedeni vardır. Bu sorunları ve bunlarla başa çıkmak için neler yapabileceğinizi öğrenmek için okumaya devam edin. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

2. Kırık sesin nedenleri 

Ses çatlamasının daha yaygın nedenlerinden bazılarına genel bir bakış. 

2.1 Ergenlik 

Ergenlik , ses çatlamalarının en yaygın nedenidir. 

Bu tür ses çatlaması da tamamen normaldir. Erkekler (ve kızlar, daha az etkilenmiş olsalar da) ergenliğe girerken, hormon üretimi çarpıcı biçimde artar ve bu da vücudun büyümesine ve özellikler olarak bilinen yeni özellikler geliştirmesine yardımcı olur. 

Bu özellikler, koltuk altı ve kasık gibi yerlerde kıllanmanın yanı sıra meme ve testis gelişimini içerir . 

Bu aşamada gırtlakta da birkaç şey olacak, örneğin: 

  • Larinks aşağı doğru hareket eder. 
  • Ses telleri daha büyük ve kalındır.
  • Larinks etrafındaki kaslar ve bağlar gelişir. 
  • Vokal kord mukozası birkaç yeni katmana ayrılır. 

Boyut, şekil ve kalınlıktaki ani değişiklikler, konuşurken ses tellerinizin hareketini bozabilir. Bu, kasları ani veya kontrol edilemeyen spazmlara karşı daha duyarlı hale getirerek, çatlamış veya tıslayan seslere yol açar. Larenks geliştikçe buna yavaş yavaş alışmanız gerekecek. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

2.2 Sesinizi çok yüksek veya çok alçak yükseltin

Sesin perdesi, gırtlaktaki belirli kasların hareketine bağlıdır. Bu kaslar, yavaş ve egzersizle çalıştığında en iyi şekilde çalışır. Kaslarınızı çok ani kullanırsanız veya ısınmazsanız, kaslar gerginleşebilir ve hareket etmesi zorlaşabilir. 

İlk önce sesinizi uygulamadan yüksek veya alçak şarkı söylemeye çalışırsanız, hatta sesin seviyesini artırmaya veya azaltmaya çalışırsanız, kaslar hızla gerilir veya sarkar. 

Bu, yüksek sesle şarkı söylemek ve alçak sesle şarkı söylemek arasında geçiş yapmaya çalışırken kaslarınızı çok hızlı hareket ettirdiğiniz için ses kesintilerine neden olur. Şarkı söylerken bu normal bir fenomendir ve yavaş yavaş üstesinden gelmek için pratik gerektirir. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

2.3 Ses teli yaralanması 

Uzun süre konuşmak, şarkı söylemek veya bağırmak ses tellerini tahriş edebilir ve hatta yaralanmaya neden olabilir.

Bu lezyonlar iyileştikçe ses telleri sertleşebilir ve ses teli nodülleri adı verilen lezyonlar oluşturabilir. Bu hasara asit reflü, alerji veya sinüzit neden olabilir. 

Vokal kord tanesi, vokal kord esnekliğini etkileyebilir. Bu, ses tellerinin normal sesler üretmekte zorlanması nedeniyle sesin çatlamasına neden olur. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

2.4 Su eksikliği 

Bunun nedeni oldukça açıktır: Uygun hareket kabiliyeti için ses tellerinizin nemli tutulması gerekir. 

Yeterince su içmezseniz, ses telleri düzgün hareket edemez ve konuşurken veya şarkı söylerken boyut veya şekil değiştirebilir. 

Ayrıca kahve veya alkol içtiğinizde susuz kalma olasılığınız daha yüksektir. Bu içecekler çok idrara çıkmanıza veya çok terlemenize neden olur. Bunların hepsi seste çatlamaya veya ses kısıklığına neden olabilir. 

2.5 Larenjit 

Larenjit, gırtlaktaki ses tellerinin veya kaslarının iltihaplanmasıdır. Bu duruma genellikle bir virüs neden olur, ancak sesinizi çok fazla kullanırsanız da ortaya çıkabilir. 

Sebep sesin kötüye kullanılması veya bir enfeksiyon ise, larenjit genellikle kısa ömürlüdür. Bununla birlikte, hava kirliliği, sigara içme veya reflü gibi uzun süreli nedenlerin neden olduğu iltihaplanma, gırtlakta geri dönüşü olmayan hasara yol açan kronik larenjite neden olabilir. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

2.6 Gerginlik 

Anksiyete veya stres vücuttaki kasların gerilmesine neden olur. 

Bu aynı zamanda gırtlaktaki kasları da etkiler. Kaslar gergin veya gergin olduğunda serbestçe hareket edemezler. Bu, ses tellerinin hareketini sınırlar. Ses telleri perde ve ses seviyesini değiştirmeye çalışırken konuştuğunuzda sesin kırılmasına neden olur. 

Ses çatlaması nedir?  Neden kırık seslerimiz var?

3. Bu durumu çözmek için ne yapabilirsiniz? 

Sesinizin çatlaması ergenlikten kaynaklanıyorsa endişelenmenize gerek yok. Vokal çatlaklar, 20'li yaşlarınıza geldiğinizde, hatta daha erken bir zamanda duracaktır. Herkesin gelişimi farklıdır. Bazı insanlar sesini 17 veya 18 yaşında sabitlerken, bazılarının sesi 20'li yaşlarında hala kırıktır. 

Ses çatlaması başka nedenlerden kaynaklanıyorsa, bunu azaltmanın veya durdurmanın bazı yolları şunlardır: 

  • Çok su iç. Boğazınızı nemli tutmak ve özellikle kuru bir iklimde yaşıyorsanız, nemli kalmanıza yardımcı olmak için günde en az 2 litre su için. Çok şarkı söylüyorsanız veya konuşuyorsanız, soğuk su ses tellerinin hareketini sınırlayabileceğinden ılık su için. 
  • Ani ses değişikliklerinden kaçının.  Çığlık atmak veya çığlık atmak özellikle ses telleri için kötüdür. 
  • Bar egzersizleri ile ses tellerini ısıtın. Bu, şarkı söylemeyi, topluluk önünde konuşmayı veya uzun süre konuşmayı planlıyorsanız yardımcı olacaktır. 
  • Nefes egzersizleri yapın. Bu egzersizler, hacim, hava akışı ve akciğer kapasitesi üzerinde kontrolü korumanıza yardımcı olabilir. 
  • Öksürük ilaçları, pastiller kullanın. Bu, kalıcı bir öksürük veya kronik larenjit boğazınızda rahatsızlığa neden oluyorsa yardımcı olabilir. 

4. Önleme

Ses çatlamasını önlemek için bazı alışkanlıkları değiştirmeniz gerekir. İşte deneyebileceğiniz bazı önlemler: 

  • Sigarayı sınırlayın veya bırakın. Tütün veya nikotin içindeki kimyasallar ve tütünün ısısı boğazınıza zarar verebilir. 
  • Stres ve kaygıyı azaltın. Stres sesinizin çatlamasına neden oluyor mu? Konuşmadan veya şarkı söylemeden önce sakin ve rahat kalmak için elinizden gelen her şeyi yapın. Örneğin meditasyon yapın, müzik dinleyin veya yoga yapın. 
  • Ses uzmanlarıyla tanışın.  Sadece sesinizi kontrol etmeyi öğrenerek sesin çatlamasını önleyebilirsiniz. Konuşma dili terapistleri, konuştuğunuz zaman sorunlarınızı ve kötü alışkanlıklarınızı tespit edebilir. Oradan size sesinizi proaktif olarak nasıl güvenli bir şekilde kullanacağınızı gösterebilirler. 
  • Öğretmenle pratik yapın. Vokal veya şan öğretmenleri, profesyonel becerilerle topluluk önünde şarkı söylemenize veya konuşmanıza yardımcı olabilir. Beceriler ses tellerinizi korumaya yardımcı olabilir. 

5. Kırık bir ses için ne zaman doktora görünmeliyim? 

Sesiniz ara sıra çatlıyorsa, özellikle gençseniz ve sağlığınız iyiyse endişelenecek bir şey yoktur. 

Önleyici tedbirlere rağmen sesinizi çok sık kırıyorsanız, ses tellerine neyin neden olduğunu bulmak için doktorunuzu görmeniz önemlidir. Ses teli nodülleri veya nöropati gibi sorunlar, istediğiniz gibi konuşmanızı veya şarkı söylemenizi engelleyebilir. 

Aşağıdakiler, bir doktora görünmeniz gerektiğini size hatırlatan işaretlerdir: 

  • Konuşurken veya şarkı söylerken ağrı veya sertlik. 
  • Uzun süreli öksürük.
  • Bütün gün öksürük ve boğaz ağrısı. 
  • Kan veya anormal renkli balgam tükürme. 
  • Ses kısıklığı haftalarca sürer. 
  • Boğazda bir yumru hissi.
  • Yutma zorluğu. 
  • Konuşma veya şarkı söyleme yeteneğinin kaybı. 

Çatlak sesin birçok nedeni olabilir. Özellikle ergenliğe giriyorsanız veya çok konuşuyorsanız endişelenmenize gerek yok. Çok sık inatçı, kırık bir sesiniz varsa doktorunuza görünün. Doktorunuz hastalığı teşhis etmenize ve en iyi tedaviyi reçete etmenize yardımcı olacaktır.